با کاوشگران تاریخ و دانشوران معرفت

در این بخش، به پرسش ها و نظرات خوانندگان و پژوهشگران در حوزه تاریخ و اندیشه سیاسی معاصر پاسخ داده شده است. پرسش ها و نظرات این نوشتار پیرامون امتناع آقای منتظری از پاسخگویی به هر گونه انتقاد سازنده علمی و نیز گریزان بودن اغلب روشنفکران کشور از تضارب افکار و گفتگوهای علمی و استدلالی…

فرزندان تاریخ‌پرداز استر(3)

کتاب «فرزندان اِستر» در شماره های پیشین فصلنامه معرفی شده و تعدادی از مقالات آن مورد نقد و بررسی قرار گرفته است. حال در این مقاله نیز نویسنده سعی دارد بخشی دیگر از مقالات این کتاب را از منظر محتوایی و نیز ترجمه و ویراستاری، به بوته نقد گذارد. برخی از این مقالات که در…

تأملاتی نظری و تاریخی در علل و انگیزه‌های پیدایش جریان آقای منتظری(8)

تحریف واقعیت های تاریخی و وارونه نشان دادن رویدادها و جریان های گذشته، از شگردهای شناخته شده افراد و گروه هایی است که راهشان از مردم جداست و به علت خودبینی و کیش شخصیت و یا به علل دیگر نمی توانند راستی و درستی را برتابند و از این رو با دروغ پردازی و تحریف…

جمهوری اسلامی و مردم سالاری دینی

مفهوم مردم سالاری دینی از جمله مفاهیمی است که برآمده از فرهنگ انقلاب اسلامی و به عنوان نظریه ای شاخص در نسبت دین با سیاست است. مفهوم مردم سالاری دینی با تمام ابعادش بیانگر گرایش شاخصی در حوزه معرفت سیاسی است که با گفتمان رسمی و غالب اندیشه های سیاسی تفاوت بنیادی دارد. عده ای…

ناگفته های علی اسلامی(پهلوی) بعد از 30 سال

متن پیش رو حاصل مصاحبه های دکتر سید حمید روحانی با علی(پاتریک) اسلامی(پهلوی) در پاریس است که با همکاری رایزنی فرهنگی ایران در پاریس در خرداد ۱۳۸۵ انجام گرفته است. علی(پاتریک) پهلوی(اسلامی) حاصل ازدواج علی‌رضا پهلوی و کریستین شلوسکی فرانسوی-لهستانی است. وی از چهار سالگی در دربار سلطنتی ایران رشد و نمو یافت اما در…

رویکرد ابزارگرایانه به دین و روحانیت در تاریخ معاصر ایران(2)

نهضت مشروطیت (۱۳۲۴ق/۱۲۸۵ش) در فرآیند نفوذ و گسترش غرب گرایی و تجدد خواهی در ایران، تأثیر مهمی دارد. از این رو بدون مطالعه و بررسی این مرحله از تاریخ معاصر ایران نمی‌توان به فهم درست و عمیقی از فرآیند سکولاریزاسیون در ایران نائل گشت. بدین ترتیب برای فهم درست رویکرد ابزاری به دین و روحانیت-…

امام خمینی(ره)، انقلاب اسلامی و شالوده شکنی سیطره گفتمان های رسمی در حوزه سیاست(6)

بعد از پیروزی انقلاب اسلامی و زوال نظام پادشاهی، در هر کجا این آگاهی مبهم پراکنده بود که نظام جدیدی در آستانه ساخته شدن است و به همان سان امیدهای جدیدی را نیز در زمینه دگرگونی و اصلاحات، تحول مفاهیم و مدل نظام سیاسی به بار آورده است. اما هنوز هم به درستی نمی توان…

بررسی جایگاه، پیشینه و دامنه امور حسبه در شکل‌گیری فقه سیاسی

در حوزه مطالعات «سیاست تطبیقی» که امروزه یکی از گرایش های مهم تاریخ اندیشه ها و نظام های سیاسی می باشد، تطبیق نظام های سیاسی و مبانی تئوریک الگوهای حکومتی جایگاه ویژه ای دارد. نظام جمهوری اسلامی ایران که از دستاوردهای جدید نظام های سیاسی در دوران معاصر می باشد، حاصل تأملات سیاسی فقهای شیعه…

اندیشه حکومت اسلامی، نقطه عطفی در نهضت امام خمینی

نهضت امام خمینی(ره) که با فریادهای بیدارگرانه آن رهبر فرزانه در خرداد ۱۳۴۲ آغاز شد، به نظر می‌رسید از اواسط دهه ۱۳۴۰، دچار رکود شده و به بن‌بست رسیده است. از جمله عواملی که در پیدایش این وضعیت سهیم بودند؛ تبعید رهبری نهضت از کانون مبارزه، ایجاد ابهام در اهداف نهضت در میان مبارزان و…

با کاوشگران تاریخ و دانشوران معرفت

در این بخش، به پرسش های خوانندگان و پژوهشگران در حوزه تاریخ و اندیشه سیاسی معاصر پاسخ داده شده است. پرسش های این نوشتار پیرامون مواضع امام خمینی(ره) نسبت به مهندس بازرگان و نهضت آزادی، موضع آیت الله مصباح یزدی درباره مبارزه با رژیم پهلوی و صحت و سقم گرایش وی به انجمن حجتیه،  می…