بررسی نظری و تاریخی مواضع نهضت آزادی ایران در برخورد با انقلاب اسلامی

نهضت آزادی ایران از جمله احزاب و گروه هایی است که به دلیل ادعای درآمیختن ارزش های اسلامی با مبانی و فرهنگ غربی و شکل دادن به نوعی اصلاح طلبی شبه مذهبی در ایران، شایسته نقد و بررسی است. نهضت آزادی ایران که به منزله یک سازمان سیاسی در مبارزه پارلمانتاریستی و مسالمت آمیز با…

مفهوم تاریخ و فایده‌مندی آن از منظر شهید مطهری

نگاه به تاریخ به عنوان یک علم و تاریخ به ماهو تاریخ، از جمله مباحث مهم و قابل توجه در میان اندیشمندان و متفکران بوده است. در این میان آرا و نظرات مختلفی پیرامون تاریخ، از سوی اندیشمندان خارجی و داخلی مطرح شده است که هریک قابل بحث و بررسی هستند. شهید مرتضی مطهری؛ اندیشمند…

رویکرد ابزارگرایانه به دین و روحانیت در تاریخ معاصر ایران(1)

شاید هیچ دوره ای از تعاملات بشر با دین و حاملان آن را به مانند دوره معاصر، ابزارانگارانه و مصلحت اندیشانه سراغ نداشته باشیم. کمتر نخبگان و جریان های سیاسی و اجتماعی بودند و هستند که فارغ از نگاه ابزاری وارد گفتگو و برقراری تعامل با دین و روحانیت شده اند. در رویکرد ابزاری هیچ…

امام خمینی، انقلاب اسلامی و شالوده‌شکنی سیطره گفتمان‌های رسمی در حوزه سیاست(5)

هدف انقلاب اسلامی ایران تنها دگرگونی صورت قدیم نظام سلطنتی نبود، بلکه می خواست کل ساختار اجتماعی ایران قبل از انقلاب را نابود کند. بنابراین ضروری بود که علیه همه قدرت های تثبیت شده در چنین جامعه ای به مبارزه برخاسته و همه امتیازهای به رسمیت شناخته شده برای بسیاری از جریان ها، افکار و…

قیام 15 خرداد و نهضت‌‌های سده پیشین، مشابهت‌ها و تفاوت‌ها

هجوم همه جانبه استعمارگران از سده شانزدهم میلادی و هفدهم میلادی به سرزمین های اسلامی و توطئه گسترده آنان برای سلطه بر منابع و دارایی های سرشار خاورمیانه، همواره با واکنش تند و توفنده پیشوایان اسلامی و عالمان دینی رو به رو شد و درگیری شدید و عمیقی میان فرهنگ عدالت پرور اسلام و فرهنگ…

یادداشت‌های به یاد ماندنی از روزهای به یاد ماندنی

«انقلاب اسلامی»، « رهبری امام خمینی» و «جمهوری اسلامی»، تنها واژه هایی بودند که در دهه ۵۰ کم و بیش بر زبان مردم جاری شدند و از اوایل سال ۱۳۵۶ این شعارها عمومیت یافت و همه جریان های سیاسی احساس می کردند اگر نجنبند خیلی دیر خواهد شد و فاصله ای که میان آنها، مردم…

زندگی‌نامه آیت‌الله ربانی شیرازی به قلم آن مرحوم

آیت الله ربانی شیرازی از جمله مبارزان و انقلابیان روحانی در جریان به پیروزی رساندن انقلاب اسلامی بودند که خدمات ارزنده ای را برای تحقق آرمان های نهضت امام خمینی به انجام رساندند. در این جُستار، به مناسبت ۱۶ اسفندماه؛ سالروز رحلت جانکاه آیت الله ربانی شیرازی، بخش هایی از زندگی نامه خود نگاشت ایشان…

با کاوشگران تاریخ و دانشوران معرفت

در این بخش، به پرسش های خوانندگان و پژوهشگران در حوزه تاریخ و اندیشه سیاسی معاصر پاسخ داده شده است. پرسش های این نوشتار درباره به کارگیری لقب «امام» برای حضرت آیت الله خمینی برای نخستین بار، صحت موضوع تأسیس حزب مؤتلفه اسلامی توسط امام خمینی و تبیین اصطلاح «دوم خردادی» است.

شعور تاریخی ملت ایران در شعارهای انقلاب اسلامی

برای شناخت ماهیت انقلاب اسلامی، یافتن متون اصیلی که خالی از حب و بغض ها باشد، کار دشواری است. در این میان خالص ترین متن دگرگونی های بزرگ اجتماعی را باید از طریق بازخوانی شعارهای آن جستجو کرد. شعارها اندیشه هایی هستند که در نهضت های اجتماعی بر زبان مردم جاری می شوند و تمامی…

انقلاب اسلامی برای ایران چه کرد؟ (5)

تجددطلبی و ترقی خواهی ایران در حساس‌ترین دوران تاریخ، به جای اینکه متوجه توسعه انسانی، توسعه روستایی، توسعه علمی و غیره گردد با سیاست های جاهلانه رژیم مشروطه سلطنتی پهلوی، به دنبال رفع اختلاف ظاهری ایرانی های با اروپایی ها بود. کلاه گذاشتن بر سر مردان و چادر برداشتن از سر زنان و محروم کردن…