رویکرد ابزارگرایانه به دین و روحانیت در تاریخ معاصر ایران(1)

شاید هیچ دوره ای از تعاملات بشر با دین و حاملان آن را به مانند دوره معاصر، ابزارانگارانه و مصلحت اندیشانه سراغ نداشته باشیم. کمتر نخبگان و جریان های سیاسی و اجتماعی بودند و هستند که فارغ از نگاه ابزاری وارد گفتگو و برقراری تعامل با دین و روحانیت شده اند. در رویکرد ابزاری هیچ…

امام خمینی، انقلاب اسلامی و شالوده‌شکنی سیطره گفتمان‌های رسمی در حوزه سیاست(5)

هدف انقلاب اسلامی ایران تنها دگرگونی صورت قدیم نظام سلطنتی نبود، بلکه می خواست کل ساختار اجتماعی ایران قبل از انقلاب را نابود کند. بنابراین ضروری بود که علیه همه قدرت های تثبیت شده در چنین جامعه ای به مبارزه برخاسته و همه امتیازهای به رسمیت شناخته شده برای بسیاری از جریان ها، افکار و…

قیام 15 خرداد و نهضت‌‌های سده پیشین، مشابهت‌ها و تفاوت‌ها

هجوم همه جانبه استعمارگران از سده شانزدهم میلادی و هفدهم میلادی به سرزمین های اسلامی و توطئه گسترده آنان برای سلطه بر منابع و دارایی های سرشار خاورمیانه، همواره با واکنش تند و توفنده پیشوایان اسلامی و عالمان دینی رو به رو شد و درگیری شدید و عمیقی میان فرهنگ عدالت پرور اسلام و فرهنگ…

انقلاب اسلامی برای ایران چه کرد؟ (5)

تجددطلبی و ترقی خواهی ایران در حساس‌ترین دوران تاریخ، به جای اینکه متوجه توسعه انسانی، توسعه روستایی، توسعه علمی و غیره گردد با سیاست های جاهلانه رژیم مشروطه سلطنتی پهلوی، به دنبال رفع اختلاف ظاهری ایرانی های با اروپایی ها بود. کلاه گذاشتن بر سر مردان و چادر برداشتن از سر زنان و محروم کردن…

انقلاب اسلامی در چشم‌انداز نشریات خارجی

یکی از شیوه‌های مطالعه حقانیت آرمان های اسلامی در حرکت بزرگ اجتماعی مردم ایران در سال های ۵۶ و ۵۷، رجوع به نوشته های این دوران است. از میان نوشته های این دوران انعکاس انقلاب اسلامی در مطبوعات خارجی جلوه دیگری از ماهیت اسلامی جنبش این دوران می باشد. غیرایرانیان در سراسر جهان توجه بیشتری…

میشل فوکو و تحیر فلسفی- جامعه‌شناختی در تبیین انقلاب اسلامی

تحیر متفکرینی چون میشل فوکو در شناخت و تبیین انقلاب اسلامی اگر چه بیانگر عظمت انقلاب در دگرگونی های دوران جدید است اما از جهت دیگر نارسایی قالب های نظری فلسفه سیاسی غرب را در در تبیین انقلاب اسلامی نیز اثبات می کند. فوکو حتی اگر در تیببن و تحلیل بنیاد های نظری انقلاب اسلامی…

اسنادی از نوفل‌لوشاتو

اسناد این بخش شامل پنج نامه منتشر نشده از کسانی است که در دوران اقامت امام خمینی در نوفل لوشاتو، با انگیزه های مختلف برای معظم له ارسال کرده اند.  این نامه ها که گزیده های مختصری است از صدها نامه در اعلام حمایت از مبارزات مذهبی ملت ایران برای استقرار حکومت اسلامی و یا…

اندیشه تحریم و گوشه‌ای از مبارزات ملت مسلمان ایران در دوران پهلوی

گفتمان رسمی غرب تحت عنوان تجدد، ترقی و اصلاح طلبی آمده بود که تکلیف سیاست در شریعت را جدا کند اما افرادی چون میرزای شیرازی با پیوند زدن یک عمل سیاسی ـ اقتصادی به اعتقادات مسلمانان نشان داد که فهم مسلمانان و عالمان اسلامی از نسبت سیاست و شریعت سنخیتی با فهم مسیحیان و پدران…

انقلاب اسلامی، شکست تجربه غرب‌گرایی و زوال پادشاهی در ایران

نظام مشروطه سلطنتی نظامی بود که رضاخان و سلسله پهلوی را به وجود آورد و آن را در ایران قانونی کرد. مسئولیت عقب ماندگی، فقر و ناکامی های ایران در پیشرفت، متوجه نظام مشروطه سلطنتی و رژیم پهلوی بود. با گسترش اعتراضات مردمی در ۱۳۵۶، بسیاری از روشنفکران انتظار داشتند، تعدیل در قدرت دیکتاتوری به…

شهید بهمن حجت کاشانی از نگاه راویان خرم دره

در موضوع حرکت های مسلحانه علیه رژیم پهلوی، مسئله طرواش این نوع تفکر به دربار بسیار حائز اهمیت است. امری که گرچه بعید به نظر می رسید اما به مرحله اثبات رسید و درباریانی چون علی اسلامی(پهلوی)؛ فرزند علیرضا پهلوی که برای مبارزه یا رژیم پهلوی دست به اسلحه بردند. بهمن حجت کاشانی نیز از…