تأملاتی در ادبیات تهاجمی دکتر سروش علیه اهل معرفت

دهه دوم انقلاب اسلامی در مطالعات تاریخ معاصر، دهه پر تلاطمی است. در میان همه وقایع این دهه، بازگشت پاره ای از جریانات و چهره های فکری، سیاسی و مذهبی دو آتشه در انقلاب اسلامی، به اندیشه ها و ادبیات ارتجاعی روشنفکری عصر پهلوی و غرب گرایی های این دوران و تفکرات منسوخ شده لیبرالیستی…

انقلاب اسلامی برای ایران چه کرد؟(4)

فرضیه اصلی سلسله مقالات «انقلاب اسلامی برای ایران چه کرد؟» از ابتدا بر این بود که درک کارآمدیِ بالای جمهوری اسلامی، جز در یک نسبت مقایسه ای قابل فهم نیست و این نسبت با مقایسه عملکرد نظام مشروطه سلطنتی به عنوان یک نظام پایان یافته و نظام جمهوری اسلامی به عنوان یک نظام مستقر در…

امام خمینی(ره)، انقلاب اسلامی و شالوده شکنی سیطره گفتمان رسمی در حوزه سیاست(4)

انقلاب اسلامی شاید تنها انقلابی در دوران مدرن باشد که در آن نسبت میان کنش های جمعی، آیین مذهبی و بیان حقوق عمومی در شکل یک جنبش بزرگ اجتماعی تجلی کرده است. تا قبل از این هیچ انقلابی را سراغ نداریم که در آن حقوق عمومی با زبان مذهب و در قالب یک جنبش اجتماعی…

بازتاب جهانی انقلاب اسلامی

کتاب «بازتاب جهانی انقلاب اسلامی» که چهار گفتار پیرامون اثرات انقلاب در نظام بین الملل، جهان اسلام، نظریه های انقلاب و الگوهای نظام سیاسی است، اثری است که در سیزده فصل به ویژگی های انقلاب اسلامی، علل و عوامل پیروزی انقلاب، تفاوت انقلاب اسلامی با سایر تحولات سیاسی و اجتماعی دوران معاصر، ساختار شکنی نظریه…

تندیس درایت و تعهد (یادی از شهید آیت الله قدوسی)

تاریخ انقلاب اسلامی یادآور رادمردی های شخصیت هایی است که قهرمانان نبرد نور با ظلمت بودند. از آن میان چهره مبارزی نستوه در قامت عالمی فرهیخته و زاهدی وارسته، درخششی دیگر دارد. در این مقاله به گوشه هایی از فعالیت ها و مبارزات شهید آیت الله قدوسی در دوران پیش از پیروزی انقلاب اسلامی و…

انقلاب اسلامی برای ایران چه کرد (3)

اگر پرسش از عملکرد انقلاب اسلامی و نظام جمهوری اسلامی را پرسش از نحوه نگاه دین به حوزه عمومی و دگرگونی های اجتماعی تلقی کرده و از این پرسش به عنوان یک پرسش بنیادی، انتظار می رود که فرآیند نوسازی یک جامعه دینی را مبتنی بر مفاهیم، تعاریف، روش ها و مبانی توسعه سیاسی، اجتماعی،…

انقلاب اسلامی، شبه روشنفکران سکولار و جامعه ی مدنی درجه دوم

اجملاً گفته می شود که جامعه مدنی درجه دوم اولین و آخرین پروژه ای است که شبه روشنفکران سکولار از حدود یکصد سال پیش، آن را تنها راه رسیدن به تجدد و ترقی قلمداد کرده اند. این پروژه زاییده غیرقابل نقد بودن ایدئولوژی توسعه و جامعه مدنی غربی بوده و لاجرم در این سوی جهان…

شهیدی که در غبار تاریخ گم شد

تاریخ معاصر ایران سرگذشت غریبی دارد، این غربت را می توان در گرایش های گوناگون تاریخ نگاری آن مشاهده کرد. جابجایی رخدادها و نقش ها، خدمت ها و خیانت ها، رنج ها و شادی ها، پیروزی ها و شکست ها و خلاصه، گفته ها و ناگفته ههای آن، بخشی از غربتی است که تاریخ این…

نهضت مشروطه، محمدعلی میرزا و بمباران مجلس

در پی پیروزی نهضت مشروطه و به سلطنت رسیدن محمد علی میرزا، از جریان های دامنه دار و نا هنجار، درگیری ها و کشمکش هایی بود که میان او و مشروطه خواهان پدید آمد که به بمباران مجلس و سرکوبی خونین مجلسیان کشیده شد و دومین توطئه پشت پرده بریتانیا را برای به بیراهه کشانیدن…

امام خمینی، انقلاب اسلامی و شالوده شکنی سیطره ی گفتمان های رسمی در حوزه سیاست (3)

گفتمان های رسمی در حوزه سیاست را دیدگاه های حاکم بر سامان سیاسی و نظام اجتماعی در حدود سیصد سال اخیر تعریف می کنند و سیطره این گفتمان ها را سیطره «مدرنیته»، «مدرنیسم» و «مدرنیزاسیون» می دانند. فلسفه سیاسی و علم سیاست جدید، هر قرائت یا روایت دیگری غیر از روایت ها یا قرائت های…