ریشه‌های انحطاط و توسعه جوامع اسلامی از دیدگاه سید جمال‌الدین اسدآبادی

سید جمال‌الدین اسدآبادی

نوشتار حاضر با عنایت به جایگاه مهم سید جمال‌الدین اسدآبادی و تأثیرگذاری‌ای که بر متفکران بعد از خود گذاشته است، به بررسی دیدگاه‌های نظری او در خصوص دلایل انحطاط جوامع اسلامی و راهکارهای ارایه‌شده برای توسعه این جوامع با استفاده از الگوی جستاری «نظریه بحران» توماس اسپریگنز خواهد پرداخت. این مقاله بر اساس یک سیر…

پیشینه‌شناسی مفهومی جمهوری اسلامی

جمهوری اسلامی شکل نوینی از نظام‌های حکومتی است که تلاش می‌کند با الهام از قوانین و تعالیم نجات‌بخش اسلام، الگوی جدیدی در عرصه اداره حکومت و جامعه، ارایه دهد که در عین توجه به نیازهای اجتماعی و سیاسی بشر امروز، قوانین مترقی اسلام و آموزه‌های الهام‌بخش قرآن محور پرگار اداره حکومت و اجتماع باشد تا…

حیات ذلت‌بار

موسی آیت‌الله‌زاده

بررسی زوایای پنهان فعالیت‌های موسی آیت‌الله‌زاده اصفهانی کشور عزیز ما، در یکصد سال گذشته شاهد اتفاقات و رخداد‌های تاریخی عجیب و غریبی بوده است. گروه‌ها، جریان‌ها، شخصیت‌ها، افراد، بینش‌ها و گرایش‌های زیادی در فرآیند این اتفاقات فراز و فرود داشته‌اند که پرداختن به هر کدام از آنها بخشی از تاریخ این دوران است؛ و لاجرم…

بررسی تطبیقی اندیشه‌های امام خمینی و عملکردهای هاشمی رفسنجانی

آیت الله هاشمی رفسنجانی و امام خمینی

در زمینه مبارزه مسلحانه و حمایت از منافقین هاشمی رفسنجانی در طول سالیان مبارزه، به حرکت‌های مسلحانه و اقدام علیه رژیم طاغوتی اعتقاد داشته و اقداماتی را در این زمینه صورت داده است. وی در کنار مخالفان مذهبی متمایل به مبارزات مسلحانه مانند هیئت‌های مؤتلفه اسلامی و همچنین در کنار سازمانی التقاطی مانند مجاهدین خلق…

چراغی که به مسجد روا نبود و به خانه حرام!!!

بارها این ضرب‌المثل را شنیده‌ایم؛ «چراغی که به خانه رواست به مسجد حرام است.» این ضرب‌المثل اگر در گذشته صرفاً در امور فردی مورد استفاده قرار می‌گرفت و به ندرت مشاهده می‌شد که گروه‌ها و جریان‌هایی که داعیه مبارزه با رژیم پهلوی را داشتند از این ضرب‌المثل در حوزه سیاسی و اجتماعی استفاده نمایند؛ اما…

واقعه پادگان لویزان (20آذر 1357)

پادگان لويزان

مبارزه علیه رژیم پهلوی، از مدت‌ها پیش از پیروزی انقلاب اسلامی، از سوی قشرهای مختلف مردم و با رهنمودهای امام خمینی آغاز شده بود. این مخالفت‌ها و مبارزات، حتی به نزدیکان دربار نیز سرایت کرده بود؛ به گونه‌ای که افرادی از خاندان پهلوی و همچنین ارتشیان که شاه همواره بر روی آنها تکیه کرده بود،…

کنکاشی در آخرین روزهای بازگشت امام به تهران

بازگشت امام

درباره سوابق و مقدمات بازگشت حضرت امام به میهن اسلامی متأسفانه کمتر مطالعه و پژوهش صورت گرفته است. لذا این مقاله شاید از جمله بررسی‌های نادری باشد که می‌تواند هم نسل جدید را با این موضوع آشنا نماید و هم به عنوان طرح مسئله مورد توجه و تعمق محققان تاریخ انقلاب و علوم سیاسی قرار…

امام خمینی(ره) فضای فکری نجف را متحول کرد

آیت‌الله محمدفاضل استرآبادی

مصاحبه اختصاصی (منتشر نشده) فصلنامه ۱۵خرداد با حضرت آیت‌الله محمدفاضل استرآبادی ضبط و تدوین «روایت رویدادهای تاریخ معاصر»، یکی از کارویژه‌های بنیاد تاریخ‌پژوهی و دانشنامه انقلاب اسلامی ‌است که بخشی از این تلاش‌ها در فصلنامه تخصصی ۱۵خرداد انعکاس می‌یابد. در این میان، آنان که به واسطه موقعیت و شخصیت‌شان، به کانون شکل‌گیری اتفاقات یا به…

نقدی بر مدخل «خمینی» در دایره‌المعارف بزرگ اسلامی(1)

نقدی بر مدخل خمینی در دایره المعارف اسلامی

مقاله حاضر که در چندین شماره در اختیار خوانندگان محترم قرار خواهد گرفت، نقدی بر مدخل «خمینی» در دایره‌المعارف بزرگ اسلامی است که توسط دو تن از پژوهشگران حوزه به نگارش درآمده است. در ابتدا که این مقاله به دفتر فصلنامه واصل شد و مورد مطالعه قرار گرفت باور این مسئله بسیار سخت بود که…

نقش و عملکرد اسلام‌گرایان حزب عدالت و توسعه ترکیه و نسبت آن با تحولات اخیر عربی در منطقه خاورمیانه

خاورمیانه

برآورد تحولات ترکیه در طول یک دهه اخیر حاکی از موفقیت کم‌نظیر این کشور در حوزه‌های مختلف اقتصادی، سیاسی، فرهنگی و بین‌المللی بوده است؛ تحولی که بیش از همه خود را مدیون حزب حاکم عدالت و توسعه می‌داند. حزبی که با پیروزی در ابتدای هزاره جدید میلادی توانست در یک دهه ترکیه را از کشوری…