فصلنامه پانزده خرداد
وقتی درس‌های حکومت اسلامی یا ولایت فقیه امام خمینی منتشر شد و نسخه‌هایی از آن به دست مبارزان ایرانی رسید، استاد سید حمید روحانی در جلد دوم نهضت امام خمینی می‌نویسد: «محققان و پژوهشگران ژرفاندیش حوزههاى علمیه با آنکه از طرف ساواک شدیداً زیر نظر قرار گرفته بودند و بارها نوشتجات آنان در مورد مسائل و موضوعات اسلامى، از طرف ساواک به یغما رفته بود، با پشتکار و کوشش فراوان به تحقیق و بررسى پیرامون حکومت اسلامى نشستند و تلاش گسترده و همهجانبهاى را براى روشن ساختن سیستم حکومتى و کشوردارى اسلام آغاز کردند، لیکن دستگیرىهاى پى در پى و زندان و تبعید درازمدت، هیچگاه به آنان فرصت نداد تا بتوانند تحقیقات و بررسىهاى خود را در اینباره به انجام برسانند و سیستم حکومتى اسلام را همراه با تبیین خطوط آن ارایه دهند. از میان این پژوهشگران، مجاهد فقید ربانى شیرازى در نامهاى که چند ماه پس از طرح حکومت اسلامى از طرف امام، براى نگارنده در نجف اشرف نوشته است، دیدگاههاى خود را درباره حکومت اسلامى بیان داشته است که صرفنظر از جنبه درستى یا نادرستى آن، از این نظر در خور اهمیت است که رهروان راستین راه امام و علماى محقق حوزه علمیه قم به محض مطرح شدن طرح حکومت اسلامى از طرف امام، بىدرنگ به بررسى و تحقیق درباره آن پرداختند و دیدگاههاى خود را در مورد آن بیان کردند.»
اکنون پنجاه سال از آن ایام سخت مبارزه و مجاهدت برای پایه‌ریزی حکومت اسلامی در ایران گذشته است و حکومت جمهوری اسلامی از یک نهال نورسته به یک درخت تنومند و پرثمر تبدیل شده است. بسیاری از آن مبارزان پاک‌نهاد بر عهد و پیمانی که با خدا و بنده مخلص او امام خمینی بسته بودند تا واپسین روزهای زندگی خود باقی ماندند و تعدادی هم اسیر وسوسه‌های شیاطین نفس شدند و عهدشکنی کرده و میثاق گسستند. مرحوم ربانی شیرازی از جمله یاران مبارز نهضت امام خمینی بود که وفای به عهد را با خون خود امضا کرد و تا روز مرگ قدمی از آرمان‌های انقلاب پس نکشید. مطالعه دیدگاه‌های او در مورد ولایت فقیه در حکومت اسلامی که جزء اولین نوشته‌هایی است که بعد امام این مسئله را مورد توجه قرار داده است در نوع خود راهگشاست. اگر چه این نامه در جلد دوم کتاب گرانقدر نهضت امام خمینی اثر استاد سید حمید روحانی منتشر شده است لیکن این سند ارزشمند مانند بسیاری از اسناد تاریخ نهضت امام هنوز هم در جامعه علمی ایران مکتوم مانده و گرد غربت ایام و فراموشی بر آن نشسته است. امیدواریم چاپ مجدد این سند به فهم هر چه بهتر انعکاس درس‌های حکومت اسلامی در جامعه ایران کمک کند.
فصلنامه پانزده خرداد
