توران منصوری
با شهادت حاج سید مصطفی خمینی در اول آبان ۱۳۵۶، و برپایی مراسم بزرگداشت به منظور شهادت ایشان، تمام ایران غرق در ماتم شد. سخنرانان مجالس با بزرگداشت یاد و مبارزات حاج سید مصطفی به تجلیل از مقام و شخصیت امام خمینی پرداختند و لبه تیز حملات خود را متوجه حکومت پهلوی ساختند. رژیم پس از اینکه متوجه شد در محاسباتش مرتکب اشتباه شده و به طریقی زمینه مطرح شدن هر چه بیشتر نام امام خمینی را فراهم ساخته است اقدام به درج مقاله‌ای توهین‌آمیز نسبت به ایشان در صفحه هفت روزنامه اطلاعات در ۱۷دی ۱۳۵۶ که مصادف با سالگرد جشن کشف حجاب بود، کرد.
مقاله پیش‌رو با بهره‌گیری از منابع معتبر تاریخی از جمله کتب و اسناد و روش توصیفی- تحلیلی در تلاش برای بررسی چگونگی این قیام، تداوم و تأثیر آن و اقدام رژیم پهلوی در سرکوب آن است؛ آیا حکومت با پیش‌زمینه قبلی دست به کشتار مردم در قیام ۱۹دی زد یا خیر؟
در نتیجه این مطالعات، چنین می‌توان نتیجه گرفت که حکومت پهلوی جهت مقابله با امام خمینی دست به انتشار مقاله‌ای علیه ایشان زد که منجر به قیامی عمومی علیه رژیم شد. با توجه به حمایتی که دولت امریکا از شاه نمود، حکومت دست به کشتار مردم زد که بلکه آنها را سرکوب کند اما برخلاف تصور رژیم، قیام ۱۹دی، سرسلسله قیام‌های متوالی مردم علیه رژیم شد که تداوم آن منجر به پیروزی انقلاب اسلامی شد.
