جواد کامور بخشایش
در انقلاب اسلامی ایران همه مراکز فرهنگی، مذهبی، سیاسی، فکری و حتی جغرافیای قومی به گونه ای مؤثر بوده و نقش تعیین کننده ای داشته اند. در این میان شهر تبریز و منطقه آذربایجان از دیرباز در تاریخ سیاسی-اجتماعی ایران اعتبار ویژه‌ای داشته است. تبریز در طول تاریخ معاصر علاوه بر مرجعیت فکری به خصوص در حوزه اندیشه های غربی، به عنوان منطقه ولیعهد نشین، پایتخت دوم ایران در بسیاری از معادلات سیاسی، جنبش های اجتماعی و حرکت‌های فکری به ویژه در دوره قاجاریه و پهلوی بوده است. تبلور عینی اهمیت و ویژگی تبریز و منطقه آذربایجان را در دوره معاصر، در همراهی مردم این شهر با نهضت اسلامی به رهبری امام خمینی در سال‌های ۱۳۴۰ تا ۱۳۵۷ و انقلاب اسلامی می توان مشاده کرد.
بارزترین جلوه همراهی تبریز و مردمان آن با انقلاب اسلامی در قیام ۲۹ بهمن ۱۳۵۶ تجلی یافت. قیامی که در واقع اساس و بنیان قیام های بعدی قرار گرفت و به عنوان سر سلسله «اربعین ها» شکل گرفتند و روند و سیر وقایع را برای رسیدن به پیروزی نهایی سرعت بخشید. در این مقاله نویسنده به دنبال تشریح و تبیین حماسه ۲۹ بهمن ۱۳۵۶ در تبریز است و با نگاهی به گزارش «هیأت ویژه نظام شاهنشاهی» در این باره نشان می دهد که رژیم شاه و مأموران آن از آرمان های مردمی و ماهیت حرکت و خروش ملت ایران به کلی بی خبر بودند.
