دفتر مطالعات و تدوین تاریخ ایران

کهن دیارا

کتاب کهن‌ دیارا خاطرات فرح دیبا (یا آن‌گونه که وی می‌پسندد «فرح دیبا پهلوی») است. خانم فرح دیبا بعد از سال‌ها سکوت، خاطرات خود را در سال ۲۰۰۴ در پاریس به زبان فرانسه منتشر ساخته است. البته ترجمه فارسی این کتاب نیز بدون مشخص شدن نام مترجم و مقدمه‌ای که چگونگی روند انتشار آن را به فارسی مشخص سازد، به چاپ رسیده و در خارج از کشور عرضه شده است. در شناسنامه کتاب، محل انتشار آن مشخص نیست و انتشاراتی که مسئولیت نشر را به عهده داشته است عنوان «فرزاد» را دارد. در شناسنامه کتاب نام نویسندهFarah Diba Pahlavi (فرح دیبا پهلوی) آمده است. کهن ‌دیارا از پنج بخش تشکیل شده که هر قسمت به دوره‌ای از زندگی‌ آخرین ملکه دربار پهلوی اختصاص یافته است؛ دوران کودکی تا ازدواج، دوران آغاز فعالیت‌هایی که پس از ورود به دربار به وی واگذار می‌شود، دوران بیماری محمدرضا تا فرار از کشور، دوران آوارگی تا مرگ شاه و در نهایت دوران پس از شاه.

خاطرات رمان‌گونه خانم فرح دیبا به دلیل بهره‌گیری از توان حرفه‌ای عناصر برجسته‌ تبلیغاتی دوران پهلوی دوم، هر چند به لحاظ نثر و نوع تنظیم از قوت‌هایی برخوردار شده است، اما همین مسئله آن‌ را به طور کلی از چارچوب و قواعد خاطره‌نویسی به ویژه پس از دورانی که این خانم بر سر راه محمدرضا پهلوی قرار می‌گیرد، خارج ساخته است. این رویکرد، به‌علاوه بیان خاطرات به زبان فرانسه، آن را به یک اثر هنرمندانه! با ریتم عاطفی برای تأثیرگذاری بر مخاطب غیرایرانی نزدیک کرده است.

اما تنظیم‌‌کنندگان خاطرات ظاهراً به این مسئله چندان توجه نداشته‌اند که در نهایت، زمانی (بعد از برگردان خاطرات به فارسی) ایرانیان ولو به صورت مخاطب دست دوم، از خوانندگان این اثر خواهند بود و در این صورت این سؤال به ذهن خواننده ایرانی کتاب خطور خواهد کرد که چرا خانم دیبا بعد از سال‌ها سکوت در این زمینه و پاسخ ندادن به بحث‌هایی که از سوی خانواده همسرش و برخی درباریان در مورد وی مطرح شده است، اکنون که لب به سخن گشوده و بنا را ولو به ظاهر بر بازگو کردن حقایق و واقعیت‌های تاریخی و آنچه بر ملت ایران در دوران پهلوی‌ها گذشته، نهاده، به زبان فرانسه و برای مخاطب غیرایرانی سخن گفته است؟…

نسخه کامل PDF

1 دیدگاه برای “نقدی بر کتاب خاطرات فرح دیبا

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

ut ut amet, Aenean Sed suscipit porta. dapibus