علی مؤمن

امام خمینی

بحث و بررسی مسئله یا موضوع اخلاق از مباحثی ‏است که همواره در طول تاریخ مطرح بوده‌ و موضوع تازه‏ای به شمار نمی‏رود. در سده اخیر موضوع اخلاق و رفتار مردم در جامعه ایران به یکی از مباحث مهم بررسی‏ها و تحلیل‏های اجتماعی مبدل شده و در رابطه با این موضوع، ما شاهد انواع اظهارنظرها در محافل عمومی، رسانه‏ای، علمی و دولتی هستیم. اما آنچه در بیشتر این تلاش‏ها مشهود است، وجود ناتوانی، سردرگمی و تشتت در بیان مسئله و بالتبع در راه‏حل‏های ارائه‌شده می‏باشد که تاکنون برطرف نگردیده‎اند.
در دوره‏های گذشته غالباً عالمان دینی به عنوان حافظان دین و اخلاق در این حوزه فعال بوده‏اند و تبیین موضوع و ارائه راه‎ حل را وظیفه خود تلقی می‏کرده‏اند. اما در کنار تلاش علمای دینی، قسمتی از تلاش‏های فکری صورت‏گرفته در سده اخیر، در این رابطه، توسط گروه دیگری از صاحب‏نظران، تحت عنوان کلی روشنفکر شکل گرفته است. البته این موضوع برای آنها برخلاف علمای دینی نه به عنوان موضوع و مسئله درجه اول، بلکه در ذیل دیگر موضوعات، از جمله: دلایل عقب‏ماندگی، شناخت وضعیت تاریخی، تحلیل شرایط سیاسی و اقتصادی، بررسی‏های جامعه‏شناختی، بررسی‏های هویتی و… ارائه شده و اساس تحلیل‎های ایشان مبتنی بر علوم اجتماعی غربی بوده ‌است. به همین دلیل فهم اخلاق اجتماعی مردم ایران، دچار نوعی سردرگمی و گسستگی در مفاهیم و تحلیل‏ها شده است و افراد از زاویه‏های متفاوت، تحلیل‏های متکثر و بعضاً متضادی را ارائه می‏کنند. تشتت در این نظریات نشان می‏دهد که در رابطه با فهم موضوع اخلاق اجتماعی در جامعه ایران، مشکلات اساسی وجود دارد. اما شناخت امام خمینی(ره) از جامعه اسلامی ایران با توجه به اشعار عملی و فکری ایشان به متون دینی از یک طرف و فرهنگ و جامعه مسلمان ایران و وضعیت جهانی مسلمانان از سوی دیگر، یک استثناء در سده اخیر می‏باشد که می‏تواند به بسیاری از بدفهمی‏ها یا کج‌فهمی‏ها در این زمینه کمک کند و برای شناخت رفتار اجتماعی و اخلاقی مردم ایران راه‏های جدیدی را فارغ از ادبیات غربی فراهم نماید. آرای امام خمینی(ره) به علت محور بودن احیای تفکر دینی و احیای امت اسلامی در عصر جدید و قرار دادن دین در متن زندگی مردم به‌عنوان شیوه صحیح زندگی اهمیت ویژه‏ای دارند.

نسخه کامل PDF

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

neque. accumsan id, facilisis Praesent id