سیری در اندیشه‌های شیخ فضل الله نوری و تاثیر آن در انقلاب اسلامی ایران
منصور پورموذن
بررسی و پژوهش تحولات و جریان‌های تاریخی از عصر میرزای شیرازی، صاحب فتوای تحریم تنباکو، تا نقش قائد اعظم حضرت امام خمینی(ره) در بنیانگذاری جمهوری اسلامی در ایران نشان می‌دهد که در میان علمای اسلام در این دوره، ابرمردانی ظهور کرده و قله‌هایی سربرافراشته‌اند که صلابت اسلام راستین را به دنیا نشان دادند و زبونی و حقارت استبداد‌گران و ستمکاران را در برابر استقامت و عظمت مردمی با رهبری مراجع دینی خود آشکار ساختند. در سیمای رهبران این حماسه‌ها، سیمای پیامبران و در کلام آنان نور ایمان و حقیقت نمایانگر می‌باشد.
به گواه تاریخ، در کشورهای اسلامی پیشاپیش هر نهضت ضد استعماری نقش مرجعیت شیعه انکارناپذیر است. نقشی که همواره به عنوان تکیه‌گاه مطمئنی برای توده مردم مطرح بوده است که استعمار همیشه در صدد از بین بردن و یاکمرنگ کردن تأثیر این نقش بوده است. بی‌شک یکی از بزرگان و مراجعی که در طول حیات پربار خویش به عنوان فقیهی متبحر و شجاع در یکی از حساس‌ترین مقاطع تاریخی بودند و در راه دفاع از کیان تشیع و تمامیت ارضی ایران جان خویش را گذاشت شهید حاج شیخ فضل‌الله نوری بود. در این مقاله سعی شده است عقاید و آرای شیخ شهید و تأثیر آن در تکوین انقلاب اسلامی ایران به رهبری امام خمینی(ره)، بررسی شود. امید است در این پژوهش گامی هر چند کوتاه در جهت معرفی نقش سازنده و اساسی مرجعیت شیعه در جریان‌های تاریخی معاصر و بی‌صبری و انتقادناپذیری تجدد طلبان غرب‌گرا در مقابل انتقاد و نقد غرب برداشته شود.
