در طول تاریخ اسلام پیوسته افراد و گروه‌هایی به وجود آمده‌اند که در فهم اسلام، گرایش به خشکی و جمود و تعصب داشته‌اند. اگرچه بر حسب شرایط تاریخی و اجتماعی و فرهنگی نفوذ و قدرت افرادی که چنین تمایلات و خواسته‌هایی داشته‌اند متنوع بوده، اما همیشه حضور داشته‌اند که به رغم تفاوت‌هایی، وجه اشتراک آنها…
اسلام به عنوان یک مکتب رهایی‌بخش و انسان‌ساز، از همان قرون اولیه بستری برای بشریت فراهم کرد که از طریق آن بتوانند اهداف و آمال انسانی و اخروی خود را به تحقق برسانند. مجموعه عقاید اسلامی و آموزه‌های متعالی قرآن، به گونه‌ای خود را با واقعیات و نیازهای جدید بشریت منعطف ساخته که هدف آن…
از جنبش ملی تا پیروزی انقلاب اسلامی همگانی بودن و شرکت تمامی قشرهای جامعه یکی از ویژگی‌های انقلاب اسلامی ایران است که غالب محققان و پژوهشگران این حوزه بر آن اتفاق نظر دارند. نقش دانشگاه و دانشجویان در تحولات سیاسی یکی از مباحث مهم تاریخ معاصر است. دانشجویان یکی از گروهها و طبقات جامعه بودند…
وقوع انقلاب اسلامی ایران در سال ۱۳۵۷ در میان انقلاب‌های بی‌روح و سکولار، به مثابه یک انفجار نور بود که شعاع معنویت آن به سایر قاره‌ها رسوخ کرد. آنچه در این میان حائز اهمیت است نقش بسیار مؤثر و کاربردی حضرت امام خمینی(ره) به عنوان یک رهبر دینی و مذهبی در فرآیند انقلاب اسلامی ایران…
در مقاله پیش رو، نگارنده تلاش می‌کند تا راهبردها و عملکردهای دولت سازندگی (۷۶-۱۳۶۸) را در سه عرصه سیاسی، فرهنگی و اقتصادی در قالب عناوین و محورهای مشخصی، دسته‌بندی و تفکیک کند و آنگاه درباره هر یک، توضیحات مختصری را ارایه کند. آسیب‌های قلمرو سیاسی مشتمل است بر «نخبه‌گرایی محض و گسستگی از توده‌های مردم»،…
بنیاد تاریخ‌پژوهی و دانشنامه انقلاب اسلامی از زمان تأسیس، جهت تحقق اهداف و رسالت‌های تعریف‌شده برای بنیاد، سیاست‌ها و راهبردهای پژوهشی خود را بر محور موضوعات زیر متمرکز نمود: الف. انقلاب اسلامی و فرهنگ شیعه مهم‌ترین مباحث و موضوعات مربوط به این محور در پی تبیین نسبت انقلاب اسلامی و نظام جمهوری اسلامی با فرهنگ…
می‌گویند فلسفه، فعالیت مداوم ذهن انسان است و تقسیمات میان ادوار تاریخی همیشه تا اندازه‌ای از سر ذوق شخصی و غیر واقعی است. اما در تاریخ ایران مرحله‌ای که با جنبش ۱۵خرداد سال ۴۲ آغاز و به انقلاب اسلامی ختم می‌شود وحدت حقیقی مشخصی دارد که این وحدت از سر ذوق نیست. این مرحله از…
این مقاله جمع‌بندی نتایجی است که از نهضت ۱۵خرداد در مبانی تئوریک نگاه اسلامی به حوزه سیاست می‌توان گرفت. این فصل لزوماً مبتنی بر اسناد تاریخی نیست بلکه تفسیر تئوریک تمامی اسنادی است که هم در این مجموعه و هم در متون دیگری که درباره نهضت امام خمینی، منتشر شده، گردآوری شده است. به نظر…
آیت‌الله سید حسن بحرالعلوم رشتی و آیت‌الله سید محمود ضیابری دو تن از بزرگترین مجتهدین گیلان بودند که در قضایای گیلان در نهضت امام خمینی(ره) حضور پررنگی داشته و در قضایای تصویب‌نامه انجمن‌های ایالتی و ولایتی حمایت زیادی از امام خمینی انجام دادند. نیز در جریان حرکت امام خمینی در مقابله با انقلاب سفید، این…
این مقاله، خط مشی‌ها و فعالیت‌های جبهه ملی دوم طی سال‌های ۱۳۴۲-۱۳۳۹ش را با نظری به معضلات و منازعات داخلی این گروه سیاسی، مورد توجه قرار داده است. در آغاز مقاله، مطالبی در مورد برپایی و تکوین جبهه ملی دوم و چالش‌های درونی آن ارایه گردید، و سپس بر روی فعالیت‌های آن طی سال‌های ۱۳۴۲-۱۳۳۹ش،…