بخشی از خاطرات حجت‌الاسلام والمسلمین سید محمد آل‌طه قمی
مصاحبه و تدوین:
صادق علیپور
سهراب مقدمی شهیدانی
حجت‌الاسلام والمسلمین سید محمد آل‌طه قمی، از وعاظ معروف و مشهور قم در دوران پیش از پیروزی انقلاب اسلامی و از شاگردان و اصحاب حضرت آیت‌الله العظمی‌سید محمدرضا گلپایگانی(ره) بود. ایشان در کنار مرحوم انصاری قمی به عنوان یکی از سخنرانان مراسم بزرگداشت امام صادق(ع) در مدرسه فیضیه در سال ۴۲ بر منبر رفت. وی بعد از ماجرای فیضیه، مدتی در خفا زیست و بعد از آن به عراق گریخت و همزمان با دستگیری امام خمینی در عاشورای۴۲، با حضور در بیوت شخصیت‌های دینی و مراجع تقلید عراق، برای رهایی امام و صورت گرفتن اقدام مؤثر علیه رژیم ایران، تلاش کرد.
با وجود سوابق پیشین، شاید مهم‌ترین واقعه تاریخی که نام مرحوم آل‌طه در آن به چشم می‌خورد، ماجرای کتاب شهید جاوید است. داستانی که با نگارش یک کتاب جنجالی با موضوع «عاشورا» توسط شیخ نعمت‌الله صالحی نجف‌آبادی، آغاز شد و با حمایت مکتوب برخی از علمای طرفدار نهضت امام یک دو قطبی را در دل حوزه علمیه قم به وجود آورد. اگرچه برخی از روحانیون مبارز و فضلای انقلابی نیز در شمار مخالفان شهید جاوید قرار داشتند، کانون مخالفت با کتاب شهید جاوید، بیت شریف آیت‌الله العظمی‌گلپایگانی بود که مرحوم آل‌طه به نوعی سخنگوی این بیت و به عنوان پیشگام مخالفت با شهید جاوید شناخته می‌شد.
حساسیت و غیرت دینی مثال‌زدنی مرحوم آل‌طه تا پایان عمر همچنان باقی ماند و از یکی از نمونه‌های متأخر در این زمینه می‌توان به مخالفت مکتوب ایشان با تعمیر قبر دکتر شریعتی اشاره کرد. تذکر ناصحانه به مسئولین سیاسی و حساسیت بر جنبه اسلامیت نظام، برخاسته از همان غیرت دینی وی بود. مرحوم آل‌طه تا واپسین سال‌های حیاتش منبر وعظ و خطابه را رها نکرد؛ همچنان که دستگیری و خدمت‌رسانی به محرومین، به عنوان فصل ثابت زندگانی او بود. مرحوم آل‌طه در تاریخ ۵/۱۲/۹۵، در سن ۹۰ سالگی در قم درگذشت.
روایت تفصیلی مرحوم آل‌طه از ماجرای شهید جاوید و جزئیاتی دیگر از تاریخ انقلاب اسلامی ایران در گفت‌وگوی اختصاصی ایشان با بنیاد تاریخ‌پژوهی و دانشنامه انقلاب اسلامی بازگو شده است. از یاد نمی‌رود که در کوران گفت‌وگوها بارها با ذکر نام امام و ماجراهای مربوط به ایشان، اشک از چشمان مرحوم آل‌طه جاری می‌شد و با شور و حرارت بسیار، به واگویه وقایع می‌پرداخت.
آنچه پیش رو دارید گزیده‌ای است از شش جلسه مصاحبه تفصیلی با مرحوم سید محمد آل‌طه، که به مناسبت ارتحال آن روحانی وارسته اکنون در اختیار خوانندگان محترم فصلنامه ۱۵خرداد قرار می‌گیرد. این بخش از خاطرات مرحوم آل‌طه مربوط به دوران مبارزات نهضت امام خمینی(ره) است و خاطرات مربوط به بعد از پیروزی انقلاب اسلامی را شامل نمی‌شود.
نسخه کامل PDF
