مصاحبه بازخوانی متن کامل، زمینه‌ها و پیامدهای سخنرانی آقایان خزعلی، خلخالی و ربانی املشی در مراسم بزرگداشت ارتحال آیت‌الله سید مصطفی خمینی در ۶ آبان ۵۶ در قم
سهراب مقدمی شهیدانی
محمد خاکپور نصراله‌آبادی
هویت‌یابی و احیای اسناد تاریخی (اعم از متن، عکس، صوت، فیلم و…) یکی از کارویژه‌های مراکز تاریخی و ویژه‌نامه‌های بزرگداشت است. تدوین شناسنامه سند و ترسیم فضای تولید و ایجاد آن، در شکل‌گیری ارتباط مثبت مخاطب با یک سند، نقش اساسی دارد.
به رغم زحمات فراوان، هم اکنون حجم وسیعی از اسناد و متون تاریخی مربوط به وقایع نهضت امام خمینی، همچنان دور از دسترس قرار دارد. بدیهی است که با گذر زمان، احتمال امحاء یا دشواری هویت‌یابی این اسناد بالا خواهد رفت. متن سخنرانی‌های سخنوران مجاهد در مراسم بزرگداشت آیت‌الله سید مصطفی خمینی در شهرهای مختلف، یک سنخ از همین اسناد مغفول است و تاکنون اهتمام ویژه‌ای در جهت احیای آن شکل نگرفته است. چنانکه برخی از سخنرانان محترم مجالس مذکور به نگارنده تصریح کرده‌اند که حتی خود ایشان نیز امروز یک نسخه از متن یا صوت سخنرانی خود را ندارند! عجیب‌تر آنکه متن این سخنرانی‌ها یا گزارش و خلاصه‌ای از آنها، گاه در خاطرات خود این افراد نیز بازتاب نیافته است. نمونه دیگر، اعلامیه‌های اعلام، فضلا و جریان‌های مختلف سیاسی در واقعه شهادت آقا مصطفی است که این نیز تاکنون در مجموعه‌ای مجزا تجمیع و منتشر نشده است. عدم توجه به این سنخ از اسناد تاریخی، موجب گردیده که برخی نویسندگان در بررسی نقش آیت‌الله سید مصطفی خمینی در نهضت امام، گرفتار نقصان گردند و بدین‌وسیله حذف بخش‌های مهمی از تاریخ انقلاب اسلامی رقم بخورد.
این مسائل ایجاب می‌کند که یک اهتمام فراگیر در مراکز آرشیوی و تاریخی کشور در این جهت ایجاد گردد و بعد از گذشت چهل سال از واقعه شهادت یا ارتحال آیت‌الله سید مصطفی خمینی، همه اسناد و مدارک مرتبط با آن واقعه، تجمیع و منتشر گردد.
آنچه پیش‌رو دارید، متن کامل سخنان آقایان خزعلی، خلخالی و ربانی املشی است که در مجلس بزرگداشت آیت‌الله سید مصطفی خمینی در ششم آبان‌ماه ۱۳۶۵ در مسجد اعظم قم ایراد شده است که برای نخستین‌بار منتشر می‌شود. صوت این جلسه در جریان مصاحبه نگارنده و جناب آقای سید محمد میرصالحی با جناب حجت‌الاسلام والمسلمین محمدرضا ربانی خراسانی در اختیار بنیاد تاریخ‌پژوهی و دانشنامه انقلاب اسلامی قرار گرفته بود که به مناسبت، پس از ترمیم، پیاده‌سازی و تدوین، در اختیار خوانندگان محترم قرار می‌گیرد.
در این نوشتار علاوه بر متن کامل سخنرانی شخصیت‌های مذکور، زمینه‌ها و پیامدهای این سخنان نیز مرور شده است.
نسخه کامل PDF
