غلامرضا خارکوهی
جستاری بر یک توطئه
صاحب‌نظران در بررسی پدیده انقلاب مؤلفه‌های مختلفی را به عنوان عوامل شتابزای مبارزات مردم علیه هیئت حاکمه معرفی می‌کنند. عامل شتابزا عبارت از حادثه‌ای است که در یک جامعه مستعد انقلاب، روند جنبش اجتماعی را سرعت می‌بخشد، موجب بیداری و بصیرت سیاسی مردم جامعه می‌شود و آنها را برای مبارزه با حاکمان کشور به حرکت و واکنش گسترده وامی‌دارد. برخی از صاحب‌نظران مثل آقای چالمرز جانسون چنین عاملی را به عنوان «عامل نهایی» معرفی کرده و می‌نویسد: «عامل نهایی واقعه‌ای است که به وضوح نشان می‌دهد که محافظه‌کاری دیگر قادر به ممانعت از جنبش انقلابی نیست.»
برگزاری یک اعتصاب سراسری، اضمحلال ارتش و پلیس سرکوبگر، فرار رئیس کشور، تجلی ناگهانی یک باور ایدئولوژیک در جامعه و حذف فیزیکی یک نخبه یا یکی از رهبران برجسته سیاسی از جمله عوامل نهایی یا شتابزای مبارزات انقلاب در یک جامعه محسوب می‌شوند.
در انقلاب اسلامی ایران مهم‌ترین عامل شتابزا شهادت آیت‌الله سید مصطفی خمینی- فرزند ارشد امام خمینی- بود. مخصوصاً که این واقعه یک رویداد ساده و طبیعی نبود، بلکه توطئه مشترک سازمان استخبارات عراق و سازمان امنیت ایران بود. حتی پزشکان عراقی هم مسمومیت را عامل قتل حاج آقا مصطفی تشخیص داده بودند…
مطالب مرتبط:
خوانش انتقادی بازتاب زندگی و زمانه آیت‌الله سید مصطفی خمینی در دو دایره‌المعارف مشهور ایرانی
خـوشتر آن باشـد که سرِّ دلبـران/ گفـتـه آیـد در حـدیـث دیگـران
انقلاب اسلامی و اهداف غرب و غربگرایان در جعل اصطلاح «اسلام سیاسی»
بیداری اسلامی و بررسی تطبیقی ظرفیت‌های ایران و مالزی برای الگوی تمدنی جهان اسلام