تحلیل جامع از پیشینه و کارکرد نهضت آزادی و دولت موقت در نگاه حجت الاسلام والمسلمین سید حمید روحانی
بخش اول
جبهه ملی و نهضت آزادی که سرآمد سایر گروه‌ها بودند به شاه #وفادار بودند.
اگر شما کتاب‌هایی را هم که الان نهضت آزادی منتشر کرده است ملاحظه کنید می‌بینید که در #اساسنامه آنها آمده است که باید نظام شاهنشاهی همیشه برقرار باشد و خاندان پهلوی #نسل_به_نسل به #سلطنت ادامه بدهند.
نخستین اختلاف آنها با امام در این زمینه بود که آنها طرفدار نظام شاه بودند و فقط حرف‌شان این بود که شاه باید طبق قانون اساسی سلطنت بکند نه حکومت.
آنها قانون اساسی را قبول داشتند و تا آخر هم نسبت به قانون شاهنشاهی و #نظام_مشروطه_سلطنتی وفادار ماندند حتی در سال۱۳۵۷ که فریاد «مرگ بر شاه» درسراسر کشور طنین‌انداز شده بود #مهندس_بازرگان به نوفل‌لوشاتو رفت که با امام ملاقات کند و از ایشان بخواهد که شاه را بیرون نکند یعنی آنها تا این حد نسبت به نظام شاهنشاهی وفادار بودند.
این یک موضوع بود که باعث اختلاف بین آنها و امام بود چون امام از آغاز هدف #براندازی داشت اما آنها با #سرنگونی_شاه موافق نبودند.
دومین موضوعی که بین امام و آنها تضاد ایجاد کرده بود این بود که امام با شعار «#نه_شرقی_نه_غربی»به صحنه آمدند و در جهت مبارزات‌شان به هیچ قدرت خارجی‌ای اتکا نداشتند و معتقد بودند که بیگانگان هیچ‌وقت به ما وفادار نخواهند بود و ما را در جهت رسیدن به اهداف ملی و دینی‌مان یاری نخواهند کرد اما این تز در میان گروه‌ها کاملاً جا افتاده بود که برای مبارزه با دیکتاتور حاکم باید به یک قدرت خارجی اتکا داشت. آنها خواهان آزادی انتخابات، مطبوعات، قلم و بیان در چارچوب #قانون_اساسی بودند اما معتقد بودند که اگر کمک خارجی و حمایت بیگانگان نباشد آنها در همین چارچوب هم نمی‌توانند به مبارزه ادامه بدهند.
البته این تز تنها در ایران نبود؛ در مدتی که من در #نجف در خدمت امام بودم گاهی به دفاتر سازمان‌های آزادیبخش می‌رفتیم اولین سؤالی که آنها از ما می‌پرسیدند این بود که «شما در مبارزات‌تان از قدرت و پشتیبانی کدام #قدرت_خارجی برخوردار هستید؟» وقتی جواب می‌دادیم که ما جز به خدا و ملت به هیچ قدرتی اتکا نداریم آنها باور نمیکردند و تعجب می‌کردند. حتی یادم است که در #لبنان یک‌بار با یک گروه از مائوئیست‌ها ملاقات داشتیم. آنها از ما همین سؤال را پرسیدند وقتی جواب دادم: اتکا و تکیه‌گاهمان خدا و ملت است. یکی از آنها با پوزخندی گفت: شما اصلا #سیاست را نفهمیده‌اید.
حتی بزرگ‌ترین انتقادی که‌گروه‌های مذهبی کشورهای اسلامی مانند #اخوان‌المسلمین، #حزب‌الدعوه و #حزب‌التحریر_اسلامی به امام داشتند این بود که امام لبه تیز حمله را متوجه #امریکا و #انگلیس کرده‌اند و در نتیجه در آینده، شوروی در ایران پیروز خواهد شد و این دلیل دومی بود که امام با این گروه‌ها اختلاف نظـر داشتند زیرا امام می‌گفتند ما در پیشبرد اهداف‌مان نه تنها به هیچ قدرت خارجی‌ای نیاز نداریم بلکه آنها ما را بدبخت خواهند کرد و اتکا به قدرت خارجی یک نوع #انتحار است.
آنها بر این باور بودند که بدون #اتکا به قدرت‌های خارجی نمی‌توان در ایران #مبارزه کرد.
