نقد کتاب پیاده تا افق؛ خاطرات پرویز نظریان

علیرضا سلطانشاهی

پرویز نظریان

پیاده تا افق عنوان کتاب خاطرات پرویز نظریان است، که در سال ۲۰۱۶ توسط شرکت کتاب در لس‌آنجلس و در زمانی که ۸۶ سال از عمرش می‌گذرد، چاپ شده است.

وی هدف از نگارش این اثر را مبارزه با فراموشی ذکر می‌کند و اینکه در طول این سال‌ها چه بر سر خود و خانواده‌اش آمده است. ولی با مرور این اثر به وضوح می‌توان دریافت که هدف نظریان ذکر از وجود یهودستیزی در طول حیاتش و به ویژه در ایران است؛ و حتی در جایی ذکر می‌کند که دلیل اصلی خروج وی از ایران، یهودستیزی بوده است.

مظلوم‌نمایی حربه‌ای بوده است که یهودیان در طول تاریخ علیه غیر یهودیان استفاده کرده‌اند؛ با این هدف که بتوانند از آن طریق، تکاپوی خود در عرصه مالی و اقتصادی و همچنین سیاسی و فرهنگی را توجیه کنند و مقبول نشان دهند.

یک تجربه تاریخی حاکی از آن است که یهودیان از لحاظ مالی در تمام ادوار و اماکن و ممالک از اوضاع بسامان و برتری نسبت به دیگران برخوردار بوده‌اند و این نشان از موفقیت و جاافتادگی آنها در جوامع دارد. ولی در هیچ دوره‌ای آنها در متون خود به تمجید از رفتار غیر یهودیان با خود نمی‌پردازند و در عین اینکه از مواهب آن ممالک در سطح گسترده‌ای بهره‌مند بوده‌اند باز هم به عنوان یک اقلیت از میزبان و اکثریت تقدیر نکرده و دائم بر وجود یهودستیزی در تمام جوامع صحه می‌گذارند.
صرف‌نظر از آنچه در تاریخ ایران در خدمت به یهودیان اتفاق افتاده است، تاریخ معاصر به ویژه در قبل و بعد از انقلاب نمونه‌های بسیار بارزی از جایگاه ویژه یهودیان در عرصه‌های اعتقادی، اقتصادی، سیاسی به نسبت سایر ممالک ارایه می‌کند که با یک ارزیابی صادقانه می‌توان به آن اعتراف نمود.

به عنوان مثال در هیچ یک از دولت‌های موجود در جهان به واسطه وجود ادیان و مذاهب مختلف به آنها در مجلس و پارلمان‌ها، کرسی اختصاص نمی‌دهند یا در بودجه عمومی کشور به مراکز و مؤسسات مربوطه آنها ردیفی اختصاص نمی‌دهند یا در عرصه فرهنگ آن قدر آزاد هستند که در تولید و پخش فیلم برای مخاطبین مسلمان حتی جایزه دریافت می‌کنند.

از لحاظ اقتصادی نیز به هیچ عنوان نمی‌توان ادعایی مبنی بر وجود محدودیت بر آنها مطرح کرد. آنها با اندک جمعیت خود در عرصه‌های پوشاک، تجارت دارو، ساختمان‌سازی، طلاسازی و طلافروشی، تجارت عتیقه و… سرآمد و پرتلاش بوده و هستند.

عملکرد و جایگاه یهودیان ایران در عرصه سیاسی دیگر آنقدر برجسته و در برخی موارد جسورانه است که برای رادیو و تلویزیون جمهوری اسلامی ایران و برنامه‌های آن خط مشی تعیین کرده و نسبت به طرح موضوعات مختلف با مقامات نامه‌نگاری می‌کنند و آنها را مورد خطاب و عتاب قرار می‌دهند. در عین حال با تمام آزادی‌های غیر معمول که با نگاه رحمت و رأفت به آنها داده شده و حتی فراتر از حقوق یک شهروند ایرانی برای آنها در اداره حکومت نقش قائل شده‌اند، اما آنها برای حاکمیت یک نقش یهودستیزانه تصویر کرده و در آثار خود بر آن اصرار دارند.

تاریخ‌نگاری و به عبارتی تاریخ‌سازی یهود مملو از این دست آثار است و به زحمت بتوان یافت اثری از ستایش یهودیان از غیر یهودیان.
پیاده تا افق نمونه تکراری از یک واقعیت تاریخی است که پس از فرصت‌های ازدست‌رفته در ایران عصر پهلوی، در لس‌آنجلس و سایر شهرهای اروپایی، رخ نمایانده است؛ منتهی با شکلی جدید و اثری عمیق و موجودیت جدیدی به نام انقلاب اسلامی ایران که باید به آن حمله‌ور شد.

 

نسخه کامل PDF

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *