برگرفته از کتاب نهضت امامخمینی(ره) جلد دوم تالیف دکتر سید حمید روحانی
شهادت جهانپهلوان تختی
ملت ایران در بامداد روز دوشنبه ۱۸دی۱۳۴۶ (۷ شوال ۸۷)، به طور ناگهانی خبر درگذشت تختی را شنید. روزنامههای وابسته به رژیم شاه طبق دیکته ساواک علت خودکشی او را «اختلاف خانوادگی» وانمود کردند و محل آن را «هتل آتلانتیک» واقع در خیابان طالقانی گزارش دادند.
شاه به دنبال تاجگذاری، که خود را امپراتوری بیهمتا میدید، به پایهای از غرور رسیده بود که به خود اجازه میداد مخالفان خود را از میان بردارد. خواه به وسیله صحنههای تصادف ساختگی در خیابان باشد، یا مسموم کردن در هتلی به اسم خودکشی.
به دنبال شهادت تختی به دست آدمکشان ساواک رسانههای گروهی بهویژه روزنامههای وابسته در صدد برآمدند که با فوت و فن روزنامهنگاری جنایت وحشتناک ساواک را در مورد کشتن تختی پوشیده دارند.
چرا تختی شهید شد؟
اکنون این سؤال مطرح میشود که رژیم شاه چرا به قتل تختی دست یازید؟ برای دریافت پاسخ این پرسش بخشهایی از کتاب «قهرمان ملی جهانپهلوان تختی» را که به مناسبت یکمین سال شهادت تختی از طرف «انجمن دانشجویان ایرانی سانتاکروز، کالیفرنیا» در تاریخ ۱۶ دی ماه ۱۳۴۸ منتشر شده است، در اینجا میآوریم:
… تختی خود به خود یک پتانسیل خطر برای رژیم شده بود. از یک طرف به علت شهرت و محبوبیت فوقالعاده تختی رژیم نمیتوانست او را به زندان بفرستد و از طرف دیگر آزادی او موجب خطر بود. همانطور که روزنامههای دولتی نوشتند تختی در ماشین خود تفنگ داشته، اینها همه دلالت بر این دارد که تختی خود را برای کارهای عمیقتری آماده میکرده است چون بدون شک تطور سیستم مبارزه از پارلمانی به انقلابی که در ده سال گذشته به شدت خود رسیده حتما تختی مبارز را نیز تحت تأثیر قرار داده است. مشکل بتوان پذیرفت که تختی با آن روح لطیف و تواضع و جوانمردی که اذیتش به مورچهای نمیرسد، تفنگ به دست گیرد و آهوان مظلوم و بیگناه را بکشد، به خصوص که تختی مسئول سازمان ورزشی جبهه بود و از نظر قدرت بدنی و جوانی جزء گارد محافظ جبهه بهشمار میرفت… به همین علت رژیم از تختی وحشت داشت و نمیتوانست این قهرمان ملی را زنده بگذارد. ولی چطور؟ اشتباه ۱۵ خرداد را تکرار نمیکند، اگر کسی مغضوب شد، بدون سر و صدا ناگهان ناپدید میشود، تختی قهرمان نیز قربانی چنین جنایت شومی شد… (۱)
مردم ایران در سوگ تختی قهرمان
ساعت یازده صبح روز دوشنبه ۱۸ دی ۴۶ خبر شهادت تختی برقآسا در سراسر تهران پخش شد. در حدود ساعت ۳ بعدازظهر هزاران نفر از مردم تهران پزشک قانونی را محاصره کرده بودند و از یکدیگر درباره علت مرگ تختی سؤال میکردند.
برخورد مرموزانه دولت با این حادثه و شتابی که در به خاک سپردن او از خود نشان دادند و پافشاری مأموران انتظامی در دور کردن مردم از جنازه آن مرحوم بدگمانی مردم را نسبت به دولت در این جریان بیشتر کرد و آنگاه که روزنامهها گزارشهای ضد و نقیضی درباره چگونگی مرگ او درج کردند، این بدگمانی زیادتر شد و رفته رفته ملت ایران دریافت که تختی قهرمان با توطئهای حساب شده و از پیش طرحریزی شده ساواک به شهادت رسیده است.
مردم در هر کوی و برزن از شهادت تختی به دست ساواک گفتگو میکردند و خودکشی تختی را قاطعانه و بدون کوچکترین تردید، دروغ میدانستند.
تظاهرات مردمی در سوگ تختی
روز شنبه ۲۳/۱۰/۴۶ که مصادف با هفتمین روز شهادت تختی بود، جمعیت انبوهی در آرامگاه ابنبابویه اجتماع کردند. مردم در این مراسم یک صدا فریاد میزدند: «دروغ شاخدار سال، خودکشی قهرمان.» دانشجوهای دانشگاههای تهران، پلیتکنیک، ملی و صنعتی در مراسم هفت تختی فعالانه شرکت کردند و هر یک عکس تختی را سر چوبی کوبیده با خود حمل میکردند.
در مراسم چهلم تختی هزاران نفر از مردم تهران در آرامگاه ابنبابویه اجتماع کردند. تظاهرکنندگان در میدان شوش مورد حمله پلیس و کماندوها قرار گرفتند، مأموران نظامی و انتظامی با باتوم و قنداق تفنگ به ضرب و جرح مردم پرداختند و شماری را نیز دستگیر کردند.
آنچه در این تظاهرات مردمی بیش از هرچیز دیگر جلب نظر میکند، آگاهی، موقعشناسی و استفاده شایسته از فرصتها از طرف مردم مسلمان ایران در آن روز میباشد که با وجود خفقان شدید و استقرار حکومت وحشت و ترور، با شعارهای کوبنده و انقلابی پشتیبانی و وفاداری خود را از امام امت بار دیگر اعلام میکنند.
رژیم شاه ادعا داشت که تختی خودکشی کرده و ساواک در مرگ او دست نداشته است، بنابراین چند سؤال در اینجا مطرح میشود:
۱. تختی برای خودکشی چرا به هتل «آتلانتیک» که هتلی لوکس و یکی از مراکز فعالیت ساواک بوده است و از پشت به حیاط یکی از ادارات ساواک راه داشته است(۲) میرود.
۲. با در نظر گرفتن آنکه مردم از اول با خبر خودکشی تختی با شک و تردید روبهرو شدند چرا روزنامههای دولتی و وابسته نتوانست گزارش صحیح و درستی از جریان به اصطلاح خودکشی تختی ارائه دهد.
۳. چرا رژیم شاه پیش از آنکه خبر خودکشی تختی را رسما اعلام کند برنامه خاکسپاری او را با شتاب هرچه بیشتر به مرحله اجرا گذارد؟
۴. عدهای از آنان که جسد تختی را در غسالخانه دیده بودند، نقل کردند که پشت سر تختی شکاف برداشته و در بدنش آثار ضرب و جرح نمودار بوده است. (۳)
۵. چرا ساواک دستور جمعآوری عکسهای تختی را در سراسر کشور صادر میکند و حتی پس از گذشت حدود سه سال از شهادت او وقتی میبیند عکس او در سالن ورزش دانشگاه شیراز نصب شده است، دستور میدهد: «به نحوی که دخالت ساواک افشا نگردد نسبت به برداشتن عکس غلامرضا تختی از سالن فوق اقدام نمایند.»
پاورقی:
۱. قهرمان ملی، جهانپهلوان تختی، ص ۴۷ – ۵۵.
۲. قهرمان ملی، جهانپهلوان تختی، ص ۵۵.
۳. همان، ص ۵۷
۱. قهرمان ملی، جهانپهلوان تختی، ص ۴۷ – ۵۵.
۲. قهرمان ملی، جهانپهلوان تختی، ص ۵۵.
۳. همان، ص ۵۷
برای استفاده از متن کامل و اسناد مرتبط با آن میتوانید به کتاب نهضت امام خمینی(ره) جلد دوم صفحات ۴۲۹ الی ۴۴۶ تالیف دکتر سید حمید روحانی مراجعه نمائید.